อาหารช่วยเรื่องความจำ

สมองและลำไส้สื่อสารกันโดยส่งข้อความทางเคมี เพื่อจะทำความเข้าใจความสัมพันธ์นี้ เป็นเรื่องสำคัญที่จะทราบว่าทั้งสมองและลำไส้มีต้นกำเนิดมาจากเซลล์เดียวกันในระยะเอ็มบริโอหรือระยะตัวอ่อนของมนุษย์ นอกจากนี้เซลล์ของทั้งสองอวัยวะยังเชื่อมโยงกันขณะที่มนุษย์กำลังพัฒนา

นักวิชาการกล่าวว่าหากทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ ลำไส้จะเกิดการอักเสบและได้รับผลกระทบจากการบริโภคอาหารที่ไม่ดี และยังส่งผลให้เกิดอาการวิตกกังวล ขาดสมาธิ และโรคต่าง ๆ เช่น ภาวะซึมเศร้า ดังนั้น ยิ่งดูแลอาหารและลำไส้มากเท่าไหร่ ก็ยิ่งดูแลสุขภาพจิตได้มากขึ้นเท่านั้น เนื่องจาก "มีความเชื่อมโยงโดยตรงระหว่างอาหารและอารมณ์"

อูมา ไนโด ผู้อำนวยการสถาบันจิตวิทยาโภชนาการและไลฟ์สไตล์ที่โรงพยาบาลทั่วไปแมสซาชูเซตส์ (Massachusetts General Hospital) กล่าวถึงอาหารที่เธอพิจารณาว่ามีประโยชน์ในการปรับปรุงอารมณ์และเสริมสร้างพลังสมอง

1. เครื่องเทศ ขมิ้นช่วยลดอาการวิตกกังวลได้เป็นที่รู้กันดีว่าเครื่องเทศมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระได้ เครื่องเทศบางชนิด เช่น ขมิ้น มีผลดีในการลดความวิตกกังวล สารเคอร์คิวมิน (Curcumin) ซึ่งเป็นส่วนประกอบที่ออกฤทธิ์ในขมิ้น อาจช่วยลดความวิตกกังวลโดยการเปลี่ยนแปลงเคมีในสมองและปกป้องฮิปโปแคมปัส (สมองส่วนที่ช่วยเปลี่ยนความจำระยะสั้นให้กลายเป็นความจำระยะยาว)

หญ้าฝรั่น งานวิจัยแสดงให้เห็นว่า หญ้าฝรั่นมีผลต่อผู้ป่วยโรคซึมเศร้าขั้นรุนแรง การศึกษาพบว่าการบริโภคหญ้าฝรั่นช่วยลดอาการในผู้ป่วยที่มีอาการซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญ

2. อาหารหมักดอง อาหารหมักดองมีหลากหลายประเภท อาหารเหล่านี้ถูกปรุงขึ้นโดยการผสมผสานจากนม ผัก หรือวัตถุดิบดิบอื่น ๆ กับจุลินทรีย์ เช่น ยีสต์และแบคทีเรีย อาหารหมักที่รู้จักกันดีที่สุดคือ โยเกิร์ตธรรมชาติที่มีเชื้อจุลินทรีย์ แต่ก็ยังมีอาหารหมักประเภทอื่น ๆ เช่น ซาวร์เคราต์หรือกะหล่ำปลีดองแบบตะวันตก กิมจิ และคอมบูฉะหรือเครื่องดื่มชาหมัก สิ่งที่อาหารประเภทนี้มีเหมือนกันคือเป็นแหล่งของแบคทีเรียที่มีชีวิตซึ่งสามารถปรับปรุงการทำงานของลำไส้และลดความวิตกกังวลได้

อาหารหมักดองสามารถให้ประโยชน์หลายอย่างต่อสมอง การวิเคราะห์การศึกษา 45 ฉบับที่ดำเนินการในปี 2016 แสดงให้เห็นว่าอาหารหมักดองช่วยปกป้องสมอง ปรับปรุงความจำ และชะลอการเสื่อมตัวลงของความจำ ศ.ไนโดกล่าวเสริมว่า โยเกิร์ตที่อุดมไปด้วยโพรไบโอติก (Probiotic) สามารถนำมาเป็นส่วนสำคัญในอาหารได้ แต่ต้องไม่ใช่โยเกิร์ตที่ผ่านกระบวนการผลิตด้วยความร้อน

3. ถั่ววอลนัท กรดไขมันโอเมก้า-3 ในวอลนัทมีผลต้านการอักเสบและต้านอนุมูลอิสระที่ดีเยี่ยม ซึ่งสามารถช่วยปรับปรุงการคิดและความจำ นอกจากนี้ ถั่วยังมีไขมันและน้ำมันที่ดีต่อสุขภาพที่สมองของเราต้องการเพื่อทำงานอย่างเต็มประสิทธิภาพ รวมถึงวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น เช่น ซีลีเนียม (selenium) ในถั่วบราซิล

ศ.ไนโด แนะนำให้รับประทานถั่ววันละ 1/4 ถ้วย โดยสามารถใส่ในสลัดหรือผักต่าง ๆ นอกจากนี้ยังสามารถผสมกับกราโนลาหรือถั่วที่ทำเองที่บ้านได้ เพราะการผสมเองจะได้ถั่วผสมที่คุณภาพดีกว่าที่ขายในร้านค้า ซึ่งมักมีระดับน้ำตาลและเกลือสูง

4. ดาร์กช็อกโกแลต ผู้ที่รับประทานดาร์กช็อกโกแลตเป็นประจำ มีความเสี่ยงต่ำกว่าถึง 70% ในการมีอาการซึมเศร้า

ดาร์กช็อกโกแลตเป็นแหล่งธาตุเหล็กที่ดีเยี่ยม มันช่วยในการสร้างเปลือกที่ปกป้องเซลล์ประสาทและช่วยควบคุมการสังเคราะห์สารเคมีที่มีผลต่ออารมณ์

การสำรวจในปี 2019 ของผู้ใหญ่กว่า 13,000 คนพบว่าผู้ที่รับประทานดาร์กช็อกโกแลตเป็นประจำ มีความเสี่ยงต่อการมีอาการซึมเศร้าต่ำกว่าถึง 70%

ดาร์กช็อกโกแลตยังมีสารต้านอนุมูลอิสระมากมายและมีประโยชน์ต่อสุขภาพอย่างมาก

5. อะโวคาโด ด้วยปริมาณแมกนีเซียมที่ค่อนข้างสูง ซึ่งสำคัญต่อการทำงานของสมอง อะโวคาโดจึงเป็นอีกแหล่งหนึ่งที่ช่วยเสริมความเป็นอยู่ที่ดี มีการวิเคราะห์จำนวนมากที่ชี้ว่าภาวะซึมเศร้าเกี่ยวข้องกับการขาดแมกนีเซียม หลายกรณีศึกษาที่ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยแมกนีเซียมปริมาณระหว่าง 125-300 มิลลิกรัม แสดงให้เห็นการฟื้นตัวจากภาวะซึมเศร้าเร็วขึ้น

6. ผักใบเขียว ผู้เชี่ยวชาญอธิบายว่าผักใบเขียวอย่างเคลหรือคะน้า สร้างความแตกต่างอย่างมากให้กับสุขภาพของผู้รับประทาน แม้ผู้คนทั่วไปอาจไม่รู้สรรพคุณของผักใบเขียวมากนัก แต่ความจริงคือผักใบเขียวมีวิตามินอี แคโรทีนอยด์ (carotenoids) และฟลาโวนอยด์ (flavonoids) ซึ่งเป็นสารอาหารที่ช่วยป้องกันภาวะสมองเสื่อมและภาวะถดถอยของการทำงานของสมอง

อีกหนึ่งประโยชน์ของอาหารเหล่านี้คือพวกมันเป็นแหล่งที่ดีของโฟเลต ซึ่งเป็นรูปแบบธรรมชาติของวิตามินบี 9 ที่สำคัญต่อการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง การขาดโฟเลตอาจเป็นสาเหตุของปัญหาทางระบบประสาทบางอย่าง นั่นเป็นเหตุผลที่วิตามินนี้มีผลดีต่อสถานะการรับรู้และสำคัญในการผลิตสารสื่อประสาท

“ผักต่าง ๆ เช่น ผักโขม ผักชาร์ด และใบแดนดิไลออน ก็เป็นแหล่งของกรดโฟลิกที่ยอดเยี่ยมเช่นกัน” ผู้เชี่ยวชาญกล่าวเพิ่มเติม

หมายเหตุ- 

สวิสชาร์ด (Swiss Chard) เป็นผักใบเขียว ที่อยู่ในตระกูลเดียวกับบีทรูต มีถิ่นกำเนิดในแถบเมดิเตอร์เรเนียนและยุโรป ถูกจัดว่าเป็นผักที่มีคุณประโยชน์สูง เนื่องจากมีคาร์โบไฮเดรต น้ำตาล และไขมันในปริมาณที่ต่ำมาก ตรงกันข้ามกับวิตามิน เกลือแร่ ไฟเบอร์ และสารต้านอนุมูลอิสระที่มีสูงมาก ส่วนใหญ่แล้วก้านของผักชนิดนี้จะมีหลากหลายสีสัน รสชาติไม่ขมมาก สามารถทานดิบได้

แดนดิไลออน โดยทั่วไปถือว่าเป็นวัชพืชที่ชอบขึ้นอยู่ริมข้างทาง โดยชื่อมีที่มาจากลักษณะของใบที่คล้ายฟันสิงโต (ภาษาฝรั่งเศส : dent-de-lion) ลักษณะพิเศษของพืชชนิดนี้คือ ดอกมีขนาดเล็กที่กระจุกรวมกันเป็นทรงกลม มีขนยาวซึ่งลมพัดไปมาได้ง่าย สามารถนำส่วนของดอก ใบ และรากมากินได้ มีคุณค่าทางโภชนาการ พืชสายพันธุ์นี้กำลังถูกพัฒนาเพื่อนำไปผลิตยางจากดอกแดนดิไลออนในเชิงพาณิชย์


ข้อมูล
https://www.picturethisai.com/th/care/Taraxacum_officinale.html
https://www.bbc.com/thai/articles/cjqqwwqd5y4o
https://www.barramepirun.com/products/swiss-chard/

สุขสาระออนไลน์ ฉบับที่ 233
เดือนกรกฎาคม 2567
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
www.muslim4health.or.th

ความคิดเห็น