มันฝรั่ง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Solanum tuberosum) ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ potato, Irish potato, white potato ชื่อพื้นเมือง มันอาลู, มันอีลู (ภาคเหนือ) มันฝรังเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของโลก มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกา
เมื่อ 6,000 ปีก่อนคริสตกาล ผู้คนที่อาศัยอยู่ในบริเวณเทือกเขาแอนดีสปลูกมันฝรั่งเป็นอาหาร ชาวอินคาบริโภคมันฝรั่งเป็นอาหารหลัก โดยนำมันมาตากแดดให้แห้งแล้วบด ให้ละเอียดเป็นแป้ง เซอร์จอห์น ฮอว์คิง (John Hawking) เป็นบุคคลแรกที่นำมันฝรั่งมายังอังกฤษ ใน พ.ศ. 2108 ชาวสกอตเคยปฏิเสธไม่ยอมบริโภคมันฝรั่ง เพราะถือว่ามันเป็นผลไม้ปีศาจ จากการที่คัมภีร์ไบเบิลไม่เคยเอ่ยถึงพืชชนิดนี้เลย
สำหรับประเทศไทยมีรายงานว่า ก่อนปี 2496 ได้มีการปลูกมันฝรั่งซึ่งอาจเป็นสายพันธุ์ที่นำเข้ามาจากประเทศพม่าโดยชาวอังกฤษนำเข้ามาแพร่ขยาย เมื่อชาวจีนฮ่อ อพยพผ่านชายแดนพม่าเข้ามาอาศัยอยู่บริเวณแถบภูเขาทางภาคเหนือของจังหวัดเชียงใหม่ และจังหวัดเชียงราย จึงนำเข้ามาปลูกในประเทศไทย และเรียกมันฝรั่งว่า “อาลู” ซึ่งอาจเป็นสายพันธุ์พื้นเมืองของประเทศอินเดียคือพันธุ์ Alu ต่อมามีการขยายพื้นที่ปลูกมันฝรั่งพันธุ์ดังกล่าวมากขึ้นทั่วพื้นที่ภาคเหนือเป็นเวลากว่าสิบปี จนกลายเป็นความเข้าใจว่าเป็นพันธุ์พื้นเมือง ปัจจุบันสายพันธุ์อาลูได้สูญหายไป เนื่องจากมีรสเฝื่อน คุณภาพ และผลผลิตต่ำ เกษตรกรจึงหันมาปลูกมันฝรั่งพันธุ์ที่นำเข้าจากต่างประเทศแทน เนื่องจากมีคุณภาพและให้ผลผลิตที่สูงกว่า
ประโยชน์ของมันฝรั่ง
1. ช่วยลดน้ำหนัก ลดการอยากอาหาร มันฝรั่ง เป็นอาหารที่มีแคลอรี่ต่ำและอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิด กินแล้วช่วยทำให้อิ่มท้องได้นาน ไม่รู้สึกหิวง่าย และช่วยลดการกินจุกจิก
2. ช่วยบำรุงกระดูก มันฝรั่ง อุดมไปด้วย แคลเซียม ธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม และสังกะสี ซึ่งช่วยบำรุงกระดูกและฟันของเราให้แข็งแรง ทั้งยังช่วยเสริมสร้างการสร้างคอลลาเจนที่เป็นองค์ประกอบสำคัญบริเวณข้อต่อและกระดูกอ่อน
3. ช่วยบำรุงสมอง มันฝรั่งอุดมไปด้วยวิตามินบี 6 ซึ่งเป็นสารสำคัญในการบำรุงประสาทและสมอง ช่วยให้ร่างกายผลิตสารสื่อประสาทได้อย่างเป็นปกติ เช่น เซโรโทนิน กาบา, อะดรีนาลีน เป็นต้น
4. ช่วยทำให้ผิวดี มันฝรั่งเป็นแหล่งของวิตามินซีชั้นดี ซึ่งทำหน้าที่ต้านอนุมูลอิสระเพื่อช่วยป้องกันผิวจากมลภาวะต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น แสงแดด ควัน และริ้วรอยทั้งช่วยเติม และเสริมสร้างคอลลาเจนให้กับผิวอีกด้วย
5. ช่วยทำให้ลำไส้ทำงานดี แป้งจากมันฝรั่งช่วยให้การย่อยแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่มีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่และมะเร็งทวารหนักอีกด้วย
ข้อแนะนำในการกิน มันฝรั่ง
- เพื่อสุขภาพ แนะนำให้ใช้วิธีต้ม อบ หรือนึ่ง เพื่อหลีกเลี่ยงไขมันและพลังงานส่วนเกินจากการทอด
- หากอยากได้รับประโยชน์จากมันฝรั่งจริง ๆ ก็ควรใส่ใจกับวิธีการปรุงสุก เลือกการต้ม การอบ หรือนำใส่หม้อทอดไร้น้ำมัน
การเลือกซื้อ มันฝรั่ง
- เลือกหัวที่มีสีเหลืองทอง ไม่มีปุ่มตาของรากที่กำลังงอกหรือหัวที่มีจุดสีเขียวอ่อน นั่นแสดงว่า เป็นมันฝรั่งที่เก็บไว้นาน เนื้อจะไม่อร่อย
- มันฝรั่งที่มีจุดเขียวๆ และมีรากงอกออกมามีส่วนประกอบของสารอัลคาลอยด์ (alkaloid) ที่เรียกว่า ซาโคนีน (chaconine) และโซลานีน (solanine) ซึ่งหากมีปริมาณมากเกินไปจะเป็นพิษร้ายแรงได้ สำหรับผู้แพ้สารโซลานีนในมันฝรั่ง แม้ได้รับเข้าไปเพียงเล็กน้อยก็อาจทำให้เป็นไมเกรนได้
การเก็บรักษา มันฝรั่ง
ไม่ควรนำไปแช่ตู้เย็น เพราะจะกระตุ้นให้มันฝรั่งเกิดการงอกของรากอย่างรวดเร็ว ควรวางมันฝรั่งไว้ในห้องอุณหภูมิปกติและอากาศถ่ายเทสะดวก ถ้ายังไม่นำไม่ปรุงอาหารไม่ควรล้างไว้ก่อน หลีกเลียงมันฝรั่งไม่ให้โดนแสงแดด
ข้อมูล
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น