โรคอะนอเร็กเซีย: ภัยจากความคลั่งผอมที่ต้องระวัง

โรคอะนอเร็กเซีย (Anorexia nervosa) หรือโรคคลั่งผอม หรือโรคเบื่ออาหาร เป็นโรคที่ผู้ป่วยจะจำกัดปริมาณแคลอรีที่บริโภคเข้าไป ส่งผลให้ร่างกายขาดสารอาหาร และมักจะมีน้ำหนักตัวต่ำมาก (แต่ไม่ใช่เสมอไป) ผู้ป่วยโรคคลั่งผอมมักมีอาการกลัวน้ำหนักขึ้นอย่างรุนแรงและมีภาพลักษณ์ของร่างกายที่ผิดเพี้ยน โดยมักไม่ทราบว่าอาการนี้ร้ายแรงแค่ไหน

จุดเริ่มต้นของโรคอะนอเร็กเซียคือผู้ป่วยจะไม่พอใจในตนเอง เกิดจากพื้นฐานความรู้สึกว่าตนเองยังไม่ดีพอ หรือยังไม่ประสบความสำเร็จ ทั้งที่ผู้ป่วยโรคนี้มักเป็นคนที่ประสบความสำเร็จในหลายเรื่อง เช่น เป็นคนเรียนดี หรือมีความสามารถด้านอื่นที่ดี แต่คนกลุ่มนี้มักมีความคาดหวังในตนเองสูงเกินไป และไม่รู้สึกพอใจกับความสำเร็จที่เกิดขึ้น

เมื่อถูกกระตุ้นในเรื่องของรูปร่าง เช่น โดนทักว่าอ้วน ผู้ป่วยจะกังวลเกี่ยวกับรูปร่างตนเองมากเกินไป และเริ่มควบคุมน้ำหนัก เมื่อน้ำหนักลดลงจะรู้สึกภูมิใจที่ทำได้ แต่จะยังไม่พอใจในรูปร่างและอยากลดน้ำหนักต่อไปเรื่อย ๆ เพราะทุกครั้งที่น้ำหนักลดลงผู้ป่วยจะภูมิใจและมั่นใจ กระทั่งน้ำหนักต่ำกว่ามาตรฐานและอาจเป็นอันตรายในที่สุด

ผู้ป่วยจะป่วยเป็นโรคทางจิตเวชอื่น ๆ หรือใช้ยาและสารเสพติดร่วมด้วย เช่น โรคซึมเศร้า ใช้สารเสพติดกลุ่มยานอนหลับ แอลกอฮอล์ มีโรควิตกกังวล หรือบุคลิกภาพแปรปรวนแบบก้ำกึ่ง (Borderline Personality Disorder) โรคจิตบางชนิด

ยังพบว่าผู้ป่วย Anorexia Nervosa จะมีภาวะแทรกซ้อนหลายอย่าง เช่น กระดูกพรุนจากการขาดแคลเซียม โรคซีดจากการขาดเหล็กและวิตามินบี โรคตับจากการขาดโปรตีน รวมทั้งประสบปัญหาสุขภาพหัวใจขั้นร้ายแรงหรือไตวาย ซึ่งสุดท้ายทำให้เสียชีวิตได้

โรคนี้มักมีสัญญาณเบื้องต้นหรืออาการทางกายที่เกี่ยวกับลักษณะของคนที่อดอาหาร อย่างไรก็ตาม อาการป่วยของโรคนี้ยังเกี่ยวเนื่องกับอารมณ์ พฤติกรรม และความรู้สึก โดยอาการของโรคแบ่งออกเป็นอาการของสุขภาพกาย และอาการทางด้านจิตและพฤติกรรม

อาการของสุขภาพกาย
หากพบว่าผู้ป่วยมีน้ำหนักลดลงมากกระทั่งอยู่ในเกณฑ์อันตราย แพทย์จะบังคับให้ผู้ป่วยรับประทานอาหาร หรืออาจใช้วิธีให้อาหารทางหลอดเลือดเพื่อเพิ่มน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปลอดภัย

อาการทางด้านจิตและพฤติกรรม
ดูที่สาเหตุว่าเกิดจากอะไร หากเกิดจากครอบครัว แพทย์จะใช้การรักษาแบบครอบครัวบำบัด คือให้สมาชิกในครอบครัวบอกกับผู้ป่วยให้รู้ถึงคุณค่าในตนเอง อาจต้องปรับเปลี่ยนวิธีคิดของพ่อแม่ด้วย ไม่ให้คาดหวังในตัวลูกมากเกินไป แต่ถ้าหากเกิดจากสาเหตุอื่น แพทย์จะทำการรักษาไปตามสาเหตุนั้น

โรคอะนอเร็กเซียเป็นโรคที่เกิดขึ้นจากปัญหาทางด้านจิตใจเป็นหลัก จัดเป็นโรคทางจิตเวชโรคหนึ่งที่ทำให้เกิดความวิตกกังวลเกี่ยวกับรูปร่างของตนเองมากจนเกินไป ส่งผลให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย และอาจเสียชีวิตได้

ข้อมูล




สุขสาระออนไลน์ ฉบับที่ 238
เดือนธันวาคม 2567
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
www.muslim4health.or.th

ความคิดเห็น