จาก เป็นพืชจำพวกปาล์มชนิด Nypa fruticans Wurmb วงศ์ Palmae ขึ้นเป็นกออยู่ตามป่าชายเลน หรือริมฝั่งน้ำกร่อย มีลำต้นใต้ดิน ใบคล้ายใบมะพร้าวใช้มุงหลังคา กรุฝาบ้าน ห่อขนม ใบอ่อนใช้มวนยาสูบ ดอกแยกเพศอยู่ต้นเดียวกันออกเป็นช่อยาว ผลเป็นลอนเหลี่ยมอัดกันแน่นเป็นทะลายรูปทรงกลม เมล็ดรูปไข่สีขาว กินได้ เรียกว่า ลูกจาก ส่วนโคนต้นมีคุณสมบัติลอยน้ำได้ สามารถเกาะพยุงตัวได้ราวกับเสื้อชูชีพ จากเป็นปาล์มเพียงชนิดเดียวที่เป็นพืชในป่าชายเลน พบได้ทั่วไปในเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งในบริเวณน้ำจืด และน้ำกร่อย ที่มีน้ำเค็มขึ้นถึง
จาก เป็นพืชที่เราใช้ประโยชน์ได้เป็นอย่างดี ตั้งแต่ใบจนถึงผล ใบจากมีลักษณะคล้ายใบมะพร้าว แต่มีความเหนียว และกว้างกว่า ทำให้สามารถใช้นำมาเย็บเป็นตับ เรียกว่า "ตับจาก" แล้วนำไปมุงหลังคา กันแดดกันฝนได้เป็นอย่างดี แม้ว่าจะใช้งานไปนาน ใบจากกรอบ เปลี่ยนจากสีเขียวเข้ม เป็นสีเหลือง สีน้ำตาล กระทั่งเกือบเป็นสีดำ แต่ก็ยังคงกันฝนและแดดได้ จนกว่าจะแห้งกรอบและผุไป ใช้ทำหมวกที่เรียก "เปี้ยว" พอนจากใช้ทำเชื้อเพลิง ใบจากอ่อนตากแห้งถูกนำมามวนยาสูบ(ตรงนี้ไม่ดี ทำลายสุขภาพ) หรือนำมาห่อขนมต้ม ทำที่ตักน้ำเรียก "หมาจาก" ตอกบิด เสวียนหม้อ ใช้ห่อขนมจาก ซึ่งเป็นขนมที่ทำจากแป้ง น้ำตาล และมะพร้าว ผสมกันจนเหลวได้ที่ แล้วนำห่อด้วยใบจาก ปิ้งบนไฟ จนมีกลิ่นหอม แม้อาจมีการใช้ใบมะพร้าวมาห่อ แต่ก็ไม่อร่อยเท่าใช้ใบจาก ใบจากใช้ต้มน้ำดื่มแก้อาการท้องร่วงได้ ในหมู่เกาะโรตีและซาวูใช้ใบจากเป็นอาหารสัตว์ ส่วนโคนต้นมีคุณสมบัติลอยน้ำได้ สามารถเกาะพยุงตัวได้ราวกับเสื้อชูชีพ
ช่อดอก นำมาทำแกงหรือกินกับน้ำพริก ก้านช่อดอกปาดเอาน้ำหวานมาทำเป็นน้ำตาลได้ เรียก "โซม" หรือนำไปหมักเป็นน้ำส้มสายชู กลีบดอกนั้นนำไปเป็นส่วนผสมของชาสมุนไพรได้ผลจากที่สุกแล้ว จะมีเนื้อในเมล็ดเป็นเยื่อสีขาว ใส นุ่ม มีรสหวาน นิยมรับประทานเป็นของหวาน เรียกลูกจาก ผลอ่อนที่แตกหน่อ จะมีจาวอยู่ข้างใน นำมารับประทานได้เช่นเดียวกับจาวตาล หรือจาวมะพร้าว
จาก มีประโยชน์มากมาย แต่ก็ยังมีผู้นำใบจากมามวนยาเส้นสูบ ทำให้คุณค่าของ “จาก” ลดลง ซี่งพบว่าบุหรี่ใบจากมีนิโคตินและอันตรายต่อสุขภาพเทียบเท่ากับบุหรี่ทั่วไป เนื่องจากการเผาไหม้ใบยาสูบจะปล่อยสารคารบอนมอนอกไซด์และสารเคมีอันตรายออกมาจำนวนมาก ซึ่งก่อให้เกิดผลเสียต่อระบบทางเดินหายใจ โรคหัวใจและหลอดเลือด ระบบประสาท และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง ยังพบว่าการสูบใบจากยังส่งผลกระทบต่อคนรอบข้างผ่านควันบุหรี่มือสองเช่นกัน
https://th.wiktionary.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2574842912568788&id=173823179337452&set=a.542267959159637
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น